Gebelerde Bulantı

Gebelikle birlikte yükselen bHcg (döllenmeden sonra oluşan trofoblastik hücrelerden salgılanan gebelik hormonu) , duyarlı kadınlarda bulantılara yol açabiliyor. Bulantıların olmaması bir problem olarak değerlendirilmemekle birlikte, bulantı mevcudiyeti, yükselen bHcg’nin bir yansıması olarak aslında herşeyin yolunda olduğunun bir göstergesidir. BHcg gebeliğin ilk trimesterinde yükselmeye devam ederken , sonraki dönemde bu hızlı artış durur ve hormon seviyesi stabil kalmaya devam eder. Hormonal değişimin durması ile vücut adaptasyon göstermeye başlar ve çoğu gebenin bulantıları bu dönemden sonra kendiliğinden gerileyerek sonlanır.

Bulantıyı tetikleyen en önemli şey yükselen gebelik hormonları olmakla birlikte bazı dış etmenler de bulantı tetikleyicidir. Dolayısıyla bulantılar ile mücadele ederken öncelikle diğer tetikleyicileri ortadan kaldırmak önemlidir. Nedir bu tetikleyiciler?

Açlığın uzaması en önemli bulantı tetikleyicilerden biridir. Gebelerin çoğu, yine hormonların etkisiyle, iştah azalması, ağızlarının tadının değişmesi, yiyeceklerin kötü kokması ve bulantılarının varlığı nedeniyle yememeye eğilimlidirler. Ancak yemedikleri takdirde vücut, gerekli enerjiyi sağlayabilmek için kendi yapı taşlarını yıkmaya başlar. Bu durumda yıkım ürünü olan keton cisimciklerinin oluşmasına yol açar. Keton çok kuvvetli bir bulantı tetikleyicidir ve oluşumuna izin vermemek gerekir. Dolayısıyla bulantılarda alınması gereken ilk önlem açlığın uzatılmamasıdır.

Midenin fazla doldurulması da bulantıyı ve de kusmayı tetikler. Sıvı tüketirken bile hacimi azaltmak ve küçük miktarlarda almak önemlidir.

Yağlı baharatlı gıdalar yine bulantıları tetikleyebiliyorlar.

Hormonlardaki değişimlerle birlikte, çoğu gebe daha iyi koku almaya başlar. Dolayısıyla kokulara hassasiyet gelişir. Rahatsız edici kokulardan, özellikle mutfak yemek pişirme kokularından uzak durmakta fayda vardır.

Gebenin duygu durum değişiklikleri bulantılarını tetikleyebilir. Endişe, üzüntü, korku, heyecan gibi duygusal dalgalanmalar ile daha çok bulantı görebiliriz. Özellikle gebelikle ilgili duyulan kaygılar, günlük pratiğimizde bulantıyı en çok arttıran durumlardan biridir.

Sabah saatleri, hormonların diürnal ritminden dolayı, hormon seviyelerinin daha yüksek olduğu zaman aralığıdır ve çoğu gebe sabahları daha yoğun bulantı tarif eder. Sabah bulantılarını azaltabilmek adına yatağımızın başucuna koyacağımız kuru gıdalar; grisini, beyaz leblebi gibi; yataktan çıkmadan alındığında bulantıları bastırmada oldukça etkilidir.

Bulantıları azaltmak için yine ekşi yeşil elma, zencefil, doğal bulantı gidericilerdir. Bu dönemde bolca tüketilebilir.

Bulantıyı tetikleyen bütün durumlardan uzak durulmasına, azaltıcı önlemlerin alınmasına rağmen çok inatçı, ciddi kilo kayıplarına yol açabilen bulantılar nadir de olsa görülebiliyor. Bu durumda medikal tedavilere geçmek ve hatta bazen gebeleri hastaneye yatırmak gerekebiliyor. Ancak bu dönemin geçici olduğunu bilmek oldukça önemli.